1921 Anayasası ve 2. Cumhuriyet hayali

Yeni Anayasa çalışmalarına ilişkin açıklamalarda bulunan Adalet Bakanı Gül, “Bugün 1921 Anayasası’nın ruhuyla, yine cumhuriyetimiz ikinci yüzyılına girerken yeni bir toplumsal sözleşmeyi yine Gazi Meclisimizin iradesiyle, milletimizin iradesiyle yeni anayasayla taçlanacağına olan inancımız tamdır” dedi.

Öncelikle bu gün görev yapan Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin yeni bir anayasa yapma hakkı yoktur. Yani bugünkü TBMM’nin “KURUCULUK VASFI” yoktur.

Biran için bir yasa ile bu meclise bu görev verilebilinir diye düşünülebilinir. Ancak bugünkü Meclis, ayıplı bir seçim kanunu ile yüzde on seçim barajı ile oluşmuş bir meclistir.

Anayasa yapıcı yani en baştan anayasa yapacak, kuruculuk vasfına sahip bir meclis olabilmesi için, yeni bir anayasa yapacağı ilan edilerek,  tüm partilerin  temsil edildiği, yani baraj ayıbı olmayan,  bir seçim sistemiyle oluşmuş bir Meclis olması lazımdır.

Anayasaların kalıcı olabilmeleri içinde kurucu vasfına sahip bir Meclis tarafından vasıflı çoğunlukla kabul edilen anayasanın da, yine halk oyuna sunularak, gerek halk oyuna katılımın ve gerekse kabul oylarının da vasıflı bir çoğunlukla çıkması halinde yürürlüğe girebilecek olması gerekir.

Bu günkü iktidar elbette böyle bir anayasa yapımına evet demez, zira azınlıkta kalır.

Bugünkü iktidarın anayasa tartışması açmasının sebebi, aslında  tek adam rejiminin yürümediğini artık istemeden de olsa kabul etmek zorunda kalmış olması ve aynı zamanda halkın gerçek gündemi olan, açlık, işsizlik ve ekonomik iflas konularının tartışılmasını önlemektir.

Nitekim 1921 Anayasası ruhu ile 2. Cumhuriyet Kurmak hevesi Anayasanın ilk dört maddesini kaldırmak, böylece laikliği kaldırıp yerine 1921 Anayasasında var olan “ Türkiye Devletinin dini, din-i İslam dır” cümlesini hayata geçirme arzusu ve böylece  yürürlükteki Anayasamızın merkez değerlerinden olduğu kabul edilen laiklik ilkesinin ortadan kaldırmaktır.

Kaldırmak arzusunda oldukları “laiklik” ortaçağ dogmatizmini  yıkarak aklın öncülüğü, bilimin aydınlığı ve gelişen özgürlük ve demokrasi anlayışının, uluslaşmanın, bağımsızlığın , ulusal egemenliğin ve insanlık idealinin temeli olan bir uygar yaşam biçimidir.

İşte aslında AKP iktidarı bunu yıkmak istemektedir.

Ve yine 1921 Anayasası ruhu dediğiniz zaman, bu anayasanın  il ve nahiyelerde  halk idaresi, yani birilerinin hayali olan yerinden yönetim ilkesini hayata geçirme arzusudur.

Böylece bazen dostları bazen de işlerine öyle geldiği için  terörle bağlantılı gördükleri çevrelerin desteğini alabileceklerini düşünmektedirler.

Bütün hukukçuların bildiği bir diğer konu ise 1921 Anayasasının 23 maddelik  çok kısa  bir anayasa olduğu,  1876 Kanuni esasini de yürürlükten kaldırmamış olmasıdır. Acaba 1921 Anayasası ruhu ile derken Osmancılık hayali mi kuruyorlar, ya da Atatürk ve silah arkadaşlarının kan ve göz yaşı dökerek kurdukları bu cumhuriyeti yıkıp o büyük insandan torunları olduklarını iddia ettikleri Osmanlının rövanşını mı almak istiyorlar.

Herhalde asıl amaçları bu olsa gerek, ama bu millet buna izin vermez.

Eğer muhalefet partileri oyuna gelmezler ise AKP’nin hayalini kurduğu anayasa yapımını  değil meclisten geçirmek, referanduma dahi götüremezler.

Zira AKP ve MHP nin toplam Milletvekili sayıları 340 halbuki referanduma götürmek için bile 360 oya ihtiyaçları var. İşte bunun içindir ki 1921 Anayasa ruhundan söz etmektedirler. Böylece HDP nin de oylarını yanlarına çekmeye çalışıyorlar.

Bütün temennim muhalefet partilerinin  parlak vaatlere inanıp oyuna gelmemeleri ve ülkeyi büyük bir kaosa sürüklememeleri.

Şahin Mengü

Siyasetçi, avukat. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunu
Serbest avukatlık, Türkiye Barolar Birliği Genel Sekreterliği ve Türk Eğitim Derneği Genel Başkan Yardımcılığı yaptı.
23. Dönem CHP Manisa milletvekili.